jan seykens schreef op donderdag 10 januari 2008, 13:11:


daar heb ik nog nergens over gelezen
wél over het feit dat een donkerdergepigmenteerde huid
andere elastische eigenschappen bezit en daardoor bv minder snel
kwetsuren zou oplopen.
Bij mensen is het effektief zo dat verschillende huidstinten/kleuren
ook verschillende eigenschappen hebben
voor de hand ligt UV-bestendigheid
en dat zou dan bij paarden ook weerzo zijn
zo zouden lichte kleuren, zeg maar de verdunningen als cremello,
perlino, champagne, palomino en zelfs vos delikater zijn dan dan de donkere
al heb ik dan weer gelezen dat het effektieve wildkleur (EEAADD) dan weer
minst van allemaal snel averij zou oplopen.

van lennep schreef op donderdag 10 januari 2008, 13:18:




Nee, doe ik niet, we gaan gewoon stapje per stapje verder,
en wees gerust het duurt nog even voor we aan de witjes zijn
first things first !

LES 2 : AGOUTI

rode en zwarte paarden zijn eigenlijk al genetische afwijkingen van de oorspronkelijke "wildkleur".
Er zijn immers meerdere genen verantwoordelijk voor de kleurbepaling,
je zou het genenklusters kunnen noemen.
Je kan het voorstellen als een ganse rij met knopjes die allemaal af of aan staan
eigenlijk een dubbele balkenrij met knopjes waarbij alle knopjes steeds tegenover een ander knopje staan en samen bepalen ze een eigenschap of een deel van een eigenschap.
Zo kan bij elk paar knopjes het ene knopje bepalend zijn en heeft het andere niks te piepen,
tenzij het toevallig 2 dezelfde knopjes zijn die een paartje vormen

zo hadden we dus al EE, Ee en ee : dus zichtbaar 2 zwarte paarden en één vos.

volgende stap is 2 paren knopjes die samenwerken dus eigenlijk 4 knopjes
die twee aan twee werken.
Dus komen we met een volgende gen op de proppen : het Agouti-gen
voorgesteld als A als het aanstaat en a als het afstaat.
voor de liefhebbers : de agouti is een schattig zuidamerikaans knaagdiertje
met een heel aantrekkelijk jasje aan dat qua kleur verschuift van zwart naar bruin naar goudgeel,
je voelt me komen :
wat agouti veroorzaakt is het uitzetten van het zwart pigment in de haren van het lichaam,
terwijl de haren van alle uiteinden van het paard wel zwart worden ingevuld,
dwz : de manen, de staart, de hoeven en onderbenen, de oorpunten en de snoet
(het onderste deel van het hoofd dus)
bijgevolg wat krijg je ? inderdaad wat wij een 'bruin' paard noemen,
in het frans 'bai' en het engels 'bay' waar we voortaan de voorkeur aan geven
(om verwarring met andere bruinen als levervos en zo te vermijden)

Wat belangerijk is bij agouti is dat het enkel een invloed heeft op zwart pigment
dus :
EEaa of Eeaa= agouti staat niet aan dus zwart paard
EEAA of EEAa = agouti staat 1x of 2x aan (géén fenotypisch = zichtbaar verschil tussen beide) dus een bay paard
eeAA of eeAa = vos blijft vos, want zwart pigment was al helemaal afgezet (ee)

bekijken we hier nu de eenvoudigste kruising vos x vos =
hengst ee x merrie ee = dan is ook het veulen altijd ee

gaan we verder en kruisen we een zwart x zwart =
EE x EE = altijd EE dus altijd zwart bij twee HOMOZYGOTE ouders

nemen we voor het gemak nu 2 heterozygote ouders , allebei uiterlijk (fenotypisch)zwart
dus allebei genotypisch Ee =
Ee x Ee = EE (zwart) of Ee (zwart) of eE (zwart) of ee (vos)
dus fenotypisch (uiterlijk) 3 zwarte veulens voor maar 1 vos
verdelen we dit in % naar genotype dan krijgen we :
25% homozygoot zwart
50% heterozygoot zwart
25% homozygoot vos (vos is altijd homozygoot want altijd ee)

einde van de les
even kauwen voor het slikken !
volgende keer gaan we fokken met zwart en bay en vos

Yoke Roorda schreef op donderdag 10 januari 2008, 14:51:


amandels bevatten dan weer veel blauwzuur
maar misschien is het met olijven als met die onrijpe eikels, gevaarlijk

Wil schreef op donderdag 10 januari 2008, 15:00:



dat is inderdaad een waarneembaar fenomeen, zelfs op blessen
maar heel zeker op appaloosas !
EDOCH ! ik heb er hier waarvan bij het ene paard het wit korter is
en andere waarbij het wit net langer is,
ook de vlekkjes kunnen in het wit liggen als diepdruk of juist als opdruk !!!
eigenlijk enkel te zien bij het winterhaar
ook het tijdstip van verharen is vaak anders tussen wit en gepigmenteerd !
spooky !!!!!!!

Gudrun schreef op donderdag 10 januari 2008, 15:18:


Ach, ik breng mijn pubers altijd stante pede naar het asiel !
helpt echt hoor, iemand komt ze wel oppikken

Christel Provaas schreef op donderdag 10 januari 2008, 15:35:


én sterilisatie !

Els Kleverlaan schreef op donderdag 10 januari 2008, 15:46:



dan zijn we al bij de wildkleuren,
geduld geduld,
zal waarschijnlijk niet meer voor vandaag of zal vanavond laat zijn
maar beter is alles toch les per les te laten doordringen
shit zeg, zit ik hier gewoon les te geven !
nog een gemiste roeping

Nathalie Lagasse schreef op donderdag 10 januari 2008, 19:07:


siamezen hebben bovendien ook nog blauwe ogen waar ze scheel mee kijken
maar ik denk dat we ook hier met een dilution-gen te maken hebben, een verdunning dus.
het later invullen komt nog wel voor hoor
blijkbaar speelt UV daarin wel een rol
zo had Kiva (vos) echt rozige ooglidranden toen ze net geboren was
een dag later waren ze mooi zwart
bij mijn andere vossen zag ik dat dan weer niet, die hadden onmiddellijk donkere randen
maar kiva is natuurlijk het produkt van een vosse volbloed met een leopard-apppaloosa
en daar kan die genetica dan weer een rol inspelen

easy hoor, eigenlijk zijn bay en black twee vormen van melanisme
het overheersen van zwart pigment
in tegenstelling tot albinisme : het afzetten van rood én zwart pigment


veulenvacht is doorgaans lichter van tint dan dan de uiteindelijke kleur
zo is bij echt zwarte paarden het veulenkleur eigenlijk een soort zilverzwart
vandaar dat je huppeltje waarschijnlijk géén echt zwart is,
haar moeder is zwart hé en de vader ?
ook "donkerbruin" moet je leren juist definieren chocolade-vos en sooty-bay
liggen dicht bijeen
maar meer daarover in een volgende les !
en nee, het is niet omdat pa schimmel is dat je automatisch moet verwachten
dat het veulen ook schimmel wordt
maar meer daarover, yep, in een volgende les !

Malenka schreef op donderdag 10 januari 2008, 19:34:


NEE !
hier stuur je de boel de mist in net door je verkeerde lettergeving
D staat voor stabiele verdunning Dun
waar jij mee wappert is onstabiele verdunning Cream aangeduid door Cr en cr

ik probeer dus stilletjes en duidelijkweg aan te sturen op de verdunningskleuren
dus voor de duidelijkheid, hou je adem even op
en reageer met mate
alstublieft dankuwel merci en welthuis !

Christel Provaas schreef op donderdag 10 januari 2008, 19:36:


zij die te weinig zakgeld hebben om een echt pistool te kopen ?!

Geertje schreef op donderdag 10 januari 2008, 20:00:


ja, gewoon bay, soms ook wel bloodbay of redbay of zo genoemd
maar dat zijn net alle geblakk bij fjorden en ijcos nogal arbitraire namen
eigenlijk is de genotypische kode veel duidelijker

muriel schreef op donderdag 10 januari 2008, 20:05:



nou als jullie willen ophouden met jongleren
dan probeer ik het stapsgewijs uit te leggen
zodat iedereen bij de les kan blijven
maar nu moet ik er even uit
want ik moet nog wat telefoons doen
work you know !

Michiel schreef op donderdag 10 januari 2008, 21:53:


zucht gelijk heb je denk ik......

LES 3 - MOEILIJK ! ZUCHT !

vorige les zagen we de knopjesbalk, de dubbele knopjesbalk eigenlijk
als voorstelling van de genen-string waarvan telkens 1 knopje van papa
en 1 knopje van mama om dezelfde eigenschap aan of af te zetten.

Maar eigenlijk is het iets ingewikkelder !
iedereen heeft al van chromosomen gehoord als drager van de erfelijke eigenschappen.
Chromosomen komen altijd voor (in een lichaamscel) in paren.
Zo heeft een mens 23 chromosomenparen en dus 46 chromosomen
een paard heeft bv 32 chromosomenparen en dus 64 chromosomen.

Bij de celdeling naar eicellenof zaadcellen gaan deze chromosomenpaartjes echter uiteen
dus een eicel en een zaadcel hebben elk 23 enkele chromosomen bij een mens
of 32 enkele chromosomen bij een paard.
Na de samensmelting heeft de nieuwe cel dan inderdaad weer 2 x 23 (mens)
of 2 x 32 (paard) chromosomen die netjes weer tegenover gaan staan
en vervolgens ineenstrengelen om een nieuw paartje te vormen.
Elke chromosoom of knopjesbalk staat dus tegen een nieuwe knopjesbalk
om zo weer samen de eigenschappen van kind of veulen te bepalen.
Duidelijk dus dat elke nakomeling altijd een kombinatie is van 50% kenmerken van papa
en 50% kenmerken van mama
Dominantie/recessiefheid van die kenmerken (knopjes) bepaalt echter
wiens kenmerken, van pa of ma dus, effektief zichtbaar worden (= fenotypisch).
Helder ?

Nu is zo'n chromosoompje niet echt een knopjesbalk natuurlijk, dat zou te mooi zijn,
eigenlijk bestaat dat chromosoom eigenlijk uit DNA
en dat is dan weer een rijgsnoer van nucleotiden die elk met een brugje verbonden zijn
met het overeenkomstig nucleotide van het ander deel van het chromosomenpaar.
Nu zijn al die nucleotiden-met-brugjes op een specifieke manier aaneengeregen
dwz dat 1 of een aantal aansluitende nucleotiden-met-brugje een 'sequentie' vormen,
die sequentie bevat een unieke genetische code
1 of meerdere codes of dus 1 of meerdere sequenties vormen een gen,
waarbij een gen dus gewoon een stukje DNA-streng is dat instaat voor het bepalen van een fysieke eigenschap.

De plaats waar een gen zich op het chromosoom bevindt noemt men een "locus"
(betekent gewoon 'plaats' hoor in't latijn, zo makkelijk is't)
door die locus te bepalen kan men genetische vergelijkingen gaan maken
en proberen uit te vissen welk gen op welke locus 'waarvoor' verantwoordelijk is
de 'locus' is dus het adres van het 'gen'

Elk gen bestaat dus uit minime stukjes DNA die met 1 of meer brugjes verbonden zijn
met hun overeenstemmend stukje DNA op het gekoppelde chromosoom van het chromosomenpaar,
die stukjes kunnen identiek zijn of juist verschillend
zoals we zagen bij een zwart paard : de stukjes kunnen gelijk zijn dus aangduid als EE
of juist ongelijk als Ee
Die beide stukjes worden dan ook allel genoemd, allellen zijn dus de benamingen
van de 2 stukjes gekoppeld DNA op de 2 chromosomen van het chromosomenpaar
EE zijn dus 2 dezelfde allellen E
Ee zijn dus 2 verschillende allellen E(zwart pigment aan) en e (zwart pigment uit)

Nog mee ?
dan is het waarschijnlijk ook duidelijk dat bij de geslachtelijke celdeling
waarbij de chromosomenparen ontstrengelen en zich dus splitsen
dat daarbij fouten kunnen optreden, stukjes DNA breken af, blijven kleven,
en de genetische code klopt niet meer
dan krijg je een genetische afwijking waarbij de fout zo groot kan zijn dat
het voortspruitsel niet meer levensvatbaar is
of die kan zo klein zijn dat de eigenschap gewoon iets gewijzigd wordt
en net dit wijzigen van eigenschappen ligt aan de basis van "evolutie"
of ook "devolutie" of degeneratie, het steeds verder verliezen van oorspronkelijke eigenschappen........

OEF ! volgende keer weer makkelijk ....