Hoe komt het dat paarden zo verschillend kunnen reageren op geleid worden en gedreven worden?
Sommige paarden zijn doetjes in het geleid worden, ze volgen de leidende merrie als een reflex, onbewust, alsof ze geboren zijn met een onzichtbaar touwke tussen leidende merrie en zz. Die paarden lopen graag voorop in de kudde, geleid door de leidende merrie dus.
Andere paarden zie je graag achterop in de kudde lopen, met hun kont het dichts bij de drijvende hengst als het ware. Ze zijn daarom niet persé lager in rang dan hun voorlopers, hun plaats lijkt gewoon daar te zijn. Dié types paarden kom ik ook vaak tegen en meestal na een mail van een hopeloze eigenaar "ze is niet te leiden". Als ik dan eerst de eigenaar aan het werk laat zie ik idd vaak tegentrekkende paarden, verzet tegen alle vormen van leiden waarbij het paard achter de eigenaar aan "moet" lopen, en hebben alleen aversieve aandacht voor hun eigenaar, alsof hen het grootste onrecht aangedaan wordt.
Vraag 1: wie herkent dit?
En dan...
Als ik aan het werk ga met zo'n paarden dan laat ik ze in eerste instantie, uiteraard los, lopen in de wei of paddock. Ik benader de paarden vanuit elke positie (zij, voor, achter, enz) en probeer te ontdekken wanneer en hoe ze reageren daarop. Meestal reageren die paarden dan uitstekend op gedreven lichaamstaal. Maw zolang ik achter de schouder blijf (op 20m afstand, of heel dichtbij maakt niet uit) lijkt het alsof ik hen kan sturen "drijven", zoals de hengst de kudde drijft. Kom ik thv de schouder dan blijven die paarden promt staan. Beetje hetgeen terra natura op de clinic heeft getoond , Pien.
Vraag 2: geloven jullie dat er daarom types "leiden"-paarden bestaan, een type dat geleid wil worden, en een type dat zich beter voelt door gestuurd te worden?
Mijn ervaring met mijn eigen paarden dan.
Queenie is een duidelijke leidende merrie die de kudde (2 andere paarden) overal schijnt aan een onzichtbaar touwke mee te nemen. Overal waar zij gaat, volgende de anderen haar. Anderzijds geeft ze die leidende functie ook graag af, wat blijkt als ik bij haar ben. Dan volgt zij mij, dan stopt ze als ik stop, dan lijkt zij aan mij te hangen.
Maia daarentegen trekt zich geen jota aan als ik op de wei kom, of de eigenaar, of mijn vriendin Blijde die vaak bij haar is, of iemand die eten bij zich heeft, enz... Die blft lekker waar ze is. Blijde heeft al vele keren geprobeerd haar te leiden, zonder touw lukt niet (behalve een paar keer dat blijde voedselbeloning bij zich had, maar eens voldaan, dan duikt ze zo het gras weer in en blijkt blijde geen betekenis meer te hebben voor Maia. Zij doet wat ze doet op dat moment wél in ruil voor voedselbeloning en niet omdat ze zich lekker voelt in de positie achter Blijde!).
Welke rare manoeuvers Blijde dan maakt, maia kijkt niet op en graast lekker verder.
Nu ik veel in de wei zit te kijken naar de paarden viel het me weer op hoe maia dicht bij Queenie blijft, maar steeds voor Queenie loopt. Dus als queenie verhuist van graasplaats zal maia voor Queenie kruipen en haar toch "volgen", hetzij voor Queenie.
Maia is het type paard dat als je voor haar loopt ze zal volgen maar niet zo "blindelings-onbewust" zoals de andere twee dat doen. Zij blijft soms plots staan en vanzodra je als mens achter haar schouder komt en haar vanuit haar achterhand probeert de drijven, door gebruik lichaamstaal, ze meteen weer voorwaaarts is. Ze probeert zo echt steeds voor je te komen.
Ik ben het niet gewend een paard zo te leiden; zou ik dat met Queenie doen, dan snapt die er niets meer van; het past gewoon niet in onze relatie.
Dus gisteren aan het werk geweest met Maia, samen met Blijde. Ik heb Blijde getoond hoé ze Maia zonder touw, alleen door drijvende hengst te zijn, kan leiden naar een bepaald punt en hoe weinig ze moet doen daarvoor! Maia reageerde abrupt op Blijde! Ze stopt met grazen en gaat voorwaarts. Als Blijde ietwat schuin links achter Maia loopt, dan reageert Maia er op door meteen de achterhand te wijken en dus naar links te draaien. Doet Blijde hetzelfde maar iets meer naar voren, dan wijkt de linker schouder en draait ze naar rechts. Komt Blijde thv de schouder, iets er voor, dan blijft Maia staan. Komt ze aan het hoofd, kijkt ze Maia aan, dan lijkt maia zelfs voor die druk te wijken door achterwaarts te draaien. Heel fijngevoelig allemaal.
Tempo: ik toonde Blijde hoe je het tempo ook in handen hebt, en niet alleen de richting. Gewoon door je eigen energie te verhogen of verlagen. Tja, dan krijg je natuurlijk vragen zoals "huuh hoe doe je dat". Das aanvoelen, doen en leren zeg ik dan. Dus Blijde begint er aan en maakt hier en daar fouten. Ze is net te laat om maia naar rechts te laten draaien door rechts van de achterhand te lopen, (maia loopt zo'n 30 a 50 m verder in de wei) en komt daarbij te veel achter Maia, ipv schuin achter. Ik roep nog "te laat" en Blijde probeert dit te herstellen dus snel nog effe een tandje bij te zetten en haar pas te versnellen. "verkeerd" moet ik dan roepen want hiermee drijft ze natuurlijk maia in een hoger tempo. Het is moeilijk voor blijde om het allemaal in een keer goed te doen en ze maakt fouten. Maar das goed, dan leert ze welke impact haar lichaamstaal heeft op Maia.
Maia is rustig, ze lijkt plezier te hebben in dit leiden en gedurende hele tijd dat Blijde en ik werken met haar, graast ze geen enkele keer en is ze alert naar waar Blijde gaat. Blijde vraagt zich op een bepaald moment af of Maia nou geen schrik zal hebben voor Blijde, en daarom wijkt voor haar.
"test het!" Vraag Maia bij je (hoe kies je zelf) en ja hoor, maia komt al likkend en kauwend bij Blijde en blijft met haar neus tegen Blijde schouder staan, tot Blijde wegstapt. Maia krijgt een voedselbeloning en een aaike van Blijde en wat stelt Blijde vast?! Maia die anders zo happerig voedsel aanneemt, echt dominant is dan, Blijde anders bijna omverloopt, neemt nu de voedselbeloning uiterst voorzichtig aan en zolang Blijde en ik staan na te praten over hetgeen we net hebben gedaan, blijft Maia bij Blijde staan. Zonder naar maia te kijken stel ik voor even verderop in de wei te gaan staan en ja hoor, na enkele minuten staat maia weer met haar neus bij Blijde te soezen.
Maia valt in slaap ... naast Blijde
Tot het tijd is naar huis te gaan en we vertrekken, dan wordt maia abrupt wakker en draait ze mee met Blijde.
Nog steeds heeft ze niet gegrazen en lijkt ze te genieten van de veiligheid bij Blijde die ze na al die tijd gevonden heeft. Blijde test het allemaal nog even door voor haar uit te lopen en haar mee te vragen maar dat zint Maia niet. Blijde gaat weer achter maia aan lopen en ja hoor, met hoofdje laag kijkt ze naar de lichaamstaal van blijde en reageert ze comform.
Queenie lijkt in tegenstelling tot maia, op zoek te gaan naar "oplossingen", terwijl Maia de oplossingen volgt die aangeboden worden.
Queenie heeft tig keer meer interesse in het onderzoeken van mogelijkheden (wat kan ik doen om dit of dat te bekomen) terwijl Maia meer afwacht, 'ik zie wel wat ik krijg als ik dit of dat doe, ik ga er niet op zoek naar).
Dat blijkt duidelijk uit
clickertraining. Als ik bij Q net hetzelfde doe als bij M, dan is het Q die meteen op zoek gaat en M die het maar even allemaal zo laat, zij ziet wel, ze gaat niet op zoek en hefet dan ook geen aandacht voor haar mens.
Nu wel, heel veel zelfs.
Oja nog even over de opstart:
Voor Blijde begon met lichaamstaal heb ik een hulpmiddel gebruikt dat vooral voor Blijde (maar dat wist ze niet
ingezet werd om haar te laten nadenken wat ze deed. Ze had een leidtouw van 4 m in handen en ik vroeg haar rond te stappen in de wei en het uiteinde van het touw voor zich uit te gooien, en dat uiteinde IN ALLE GEVALLEN achterna te gaan. Hiermee leerde ze in eerste instantie zich te houden aan haar "weg". Het viel me vorige pogingen nl op dat als ik vroeg aan Blijde om Maia te leiden zonder touw, dat ze haar weg aanpaste aan de omstandigheden, aan maia die bv iets naar rechts draaide, dat blijde dan ook maar draaide, ipv andersom dus
Nu moest ze het touw wel volgen en kon ze niet afwijken.
Warboel
