Preston schreef op dinsdag 23 april 2013, 8:13:
> Egon uit je berichten begrijp ik dat je veel weet over "natuurlijk
> kuddegedrag". Dit vind ik erg interessant en zou jou(en anderen die een
> antwoord hebben) graag wat vragen stellen.
> Er van uitgaande dat ik jullie antwoorden projecteer op mijn
> gedomesticeerde paarden.
> Wat typeert een dominante merrie?
Kun je het best waarnemen aan het gedrag van de andere paarden als er gevoerd wordt.

>>Relaties naar mensen toe (verwendheid etc.) heeft er niets mee te maken.
>
> Dit vind ik interessant, veel en vaak hoor je mensen zeggen dat als hun
> paard in hun ogen vervelend is, bijv tijdens het rijden dat, dat komt
> omdat hij/zij dominant is. Vertonen paarden ook dominant gedrag richting
> mensen (zoals ze dat bij paarden doen)?
Dominantie is een term uit de biologie, uit de ethologie of gedragsleer. Voortgekomen uit ondertussen antiek en grotendeels achterhaald onderzoek uit de jaren 30, m.n. bij wolven. Eerder nog werd de 'pikorde' bij kippenonderzoek waargenomen. Het heeft gemeen dat, in gevangenschap, er een vast patroon ontstaat dat vooral goed waarneembaar is bij voeren: het 'dominante' dier vreet zich eerder vol dan het minder dominantie.
Redelijk recent pas bleek dat er een invalide punt in die oude onderzoeksroutines zat: hetgeen in gevangenschap wordt waargenomen kan niet geëxtrapoleerd worden naar natuurlijk gedrag in vrijheid.
Echter hoe dan ook is dominantie gedefinieerd als een intraspecifieke sociale vorm van aggressie, dus hoe dan ook is het iets tussen soortgenoten.
Op een gegeven moment heb ik er de vraag bij bedacht, of eigenlijk vanuit het functioneren van honden opgepakt, of vanwege domesticatie en dubbelsocialisatie dit toch niet zou kunnen tussen mensen en hun huisdieren. Daar kun je denk ik een praktische vraag bij stellen: probeert jouw hond/paard/cavia/whatever met je te paren? Indien ja, dan zou het kunnen. In geval van paarden lijkt het mij uiterst zeldzaam.
Echter alles kan geleerd worden... maar juist dit lijkt mij heel moeilijk om te beleren als je dat al zou willen omdat het onder directe hormonale sturing staat. Zelfs in de KI waar hengsten geleerd is op een fantoombok te springen wordt nog altijd meestal gebruik gemaakt van een teasermerrie.
Ook de grote hoeveelheden dierenporno was, i.i.g. wat het optreden van paarden daarin betreft, verlakkerij; vrijwel altijd was er een ongetwijfeld hengstige merrie bij betrokken, ergens in de achtergrond aangebonden net zoals bij de KI, waar de hengst-filmster op reageerde en dat is logisch omdat hengsten in eerste plaats op geurprikkels af gaan. Dus pas nadat je een hengstige merrie over je fotomodel heen hebt laten zeiken wordt het interessant voor een hengst maar dat hadden de pornografen blijkbaar nou net niet door, of ze vonden het terecht veel te gevaarlijk. Allemaal flauwekul dus!
Dat een dier de zin probeert door te zetten is op zichzelf ook géén aanwijzing voor dominantie. De hond die zijn voerbak verdedigt tegen zijn mensengezin is zover ik gezien heb meestal beter vergelijkbaar met een hyena die een kadaver verdedigt tegen gieren. Een écht dominante hond pakt gewoon je boodschappentas af en haalt de biefstuk eruit. De spruitjes mag je zelf opeten.
Uit bovenstaande volgt ook dat 'dominantiespelletjes' met andere diersoorten (en ook het NH staat bol van het paardje spelen) flauwekul zijn. Ik zeg er niet mee dat daarom niets werkt, maar wel dat het niet werkt zoals verondersteld wordt dat het zou werken.
> Hoe zit dat met ruinen? Ze zijn "stukgemaakt" zoals Egon zegt, maar is
> de ene ruin dominanter dan de andere en komt dat dan door karakter?
Het probleem met ruinen is de onvoorspelbaarheid van de gevolgen van de ingreep castratie. Het veroorzaken van onvruchtbaarheid is uiteraard voorspelbaar maar gedragsmatig zijn er talloze neveneffecten die juist erg onvoorspelbaar kunnen uitpakken. Staat los van dominantie.
> Mijn merrie was verleden week behoorlijk hengstig naar haar nieuwe
> buurpaard. Zij staat samen met Preston in een land en aan de andere kant
> van het schrikdraad staan 2 ruinen en 1 merrie (die bijna jaarrond
> hengstig is). Ze hebben 2 hele dagen staan kroelen over het schrikdraad
> heen. Gisteren stond ze wel de hele tijd met hem te neuzen, maar gilde
> (leek meer een soort loeien), ze het uit en haar voorbeen vloog tijdens
> het gillen een eind de lucht in. Het is niet de eerste keer dat ik haar of
> andere paarden dit zie doen, maar waarom doen ze het? Ze zoekt hem wel
> steeds weer op, maar uiteindelijk gaat ze loeien (echt extreem hard, er
> kwamen zelfs buren kijken wat er aan de hand was) en met haar voorbeen
> slaan. Soms zelfs dreigen met haar achterbenen. Waarom is ze zo extreem
> hengstig naar een vreemd paard?
Hengstig doen is nog net even wat anders dan hengstig zijn.
Introduceer maar eens een nieuwe in een stabiele groep... de merries demonstreren meteen alle standen van geilheid. Waarom? Sociale functies veel meer dan wat anders, lijkt mij. Maar hoe het precies in elkaar steekt heb ik nog niet kunnen vragen.
> Verder gebeurt het vaak als ik haar uit het land haal (als ik aankom
> lopen), dat ze eerst een meter of 10 in stap voor mij uit van me wegloopt,
> dan draait ze zich om (ik blijf dan meestal gewoon staan) en loopt ze met
> een soort "omtrekkende" beweging om mij heen en benadert mij dan van
> achteren. Is dit een gewoonte of heeft dit misschien een reden?
Geen flauw idee!
En geeft niks hoor om voor de tigste keer een dominantieverhaaltje op te stellen. Ik doe hier uiteindelijk ook mee om daarin te oefenen. Hopelijk is mijn dominantieverhaaltje nu bevattelijker dan dat van jaren her.