Sinds kort schrijf ik ook op Bokt, over het trainen van paarden. Ik probeer nu, mede naar aanleiding van de feedback die ik hier gekregen heb, ingewikkelde dingen simpeler uit te leggen.
Ik kopieer twee van m'n bokt berichten naar hier, met de vraag om feedback. Deze berichten zijn
niet gericht aan kinderen, maar wel aan volwassenen waarvan een groot deel nog niets weet over de wetenschap van leermethodes.
Alle feedback is heel welkom (vast bedankt)!
__________
http://www.bokt.nl/forums/viewtopic.php?f=105&t=1234336&titel van de forumdraad is "Hoe straf jij je paard?"
Ik ben op pagina 10 van die draad begonnen met schrijven.
__________
Bericht 1:
Ik denk dat ik "straf" anders definieer dan de meeste mensen hier. Ik denk over "straf" zoals het gedefineerd is in de leerpsychologie: een consequentie van gedrag, die tot gevolg heeft dat dat gedrag wordt ontmoedigd. Zo gedefinieerd is bitgebruik straf. Druk op het halster is straf. Sporen en zweep zijn natuurlijk straf. "Niet doen!" roepen is straf.
Ik ben benieuwd hoe de mensen die nu zeggen zelden te hoeven straffen, straf definieren?
Vr. grt,
Karen
____________
Bericht 2:
H schreef
> Dat is geen straf, dat is een hulp. Bitgebruik is een hulp of je moet hard zagen o.i.d.
> spoor gebruik zie ik als hulp én als consequentie als ze niet op been reageren, dus
> als corrigeren. Met zweep begrenzen is een hulp.. Met zweep slaan is straf.
Ik heb die definitie niet zelf verzonnen, het is een definitie zoals die door wetenschappers (o.a. leer-psychologen, pedagogen) wordt gebruikt.
Het grote voordeel vind ik o.a. dat je - door het gebruik van die definities – jezelf veel beter bewust kunt worden welke stimuli (motivators om gedrag aan te moedigen of juist te ontmoedigen) je allemaal gebruikt bij je paard. In eerste instantie zonder dat te koppelen aan een emotionele lading, gewoon feitelijk analyseren wat je toepast.
Definities uit de leer- /
gedragspsychologie ,
behaviorisme :
(
1) Toevoegende beloning = iets leuks (lekkers, aangenaams) toevoegen, om gedrag dat je wilt aan te moedigen
(
2) Wegnemende beloning = iets onaangenaams wegnemen, om gedrag dat je wilt aan te moedigen
(
3) Toevoegende straf = iets onaangenaams toevoegen, om gedrag dat je niet wilt te ontmoedigen
(
4) Wegnemende straf = iets aangenaams wegnemen, om gedrag dat je niet wilt te ontmoedigen
Als vijfde is er nog (
5) negeren; je voegt dan niets toe en neemt niets weg. Het effect van negeren is dat het betreffende gedrag wordt ontmoedigd.
______
Méér mogelijkheden (motivators) dan deze vijf, bestaan er niet.
Alles wat je doet als trainer/ruiter om gedrag van je paard aan te moedigen of juist te ontmoedigen, is per definitie één van deze vijf dingen.
_____
Verder is belangrijk om te weten, dat de ontvanger bepaalt of iets belonend of straffend is. Dus niet de bedoeling van de trainer is bepalend, maar het effect dat het op het dier heeft.
Het effect is dat het betreffende gedrag ofwel aangemoedigd wordt (de kans op herhaling neemt toe), ofwel ontmoedigd wordt (de kans op herhaling neemt af).
Voorbeelden:
Toevoegende beloning = iets leuks (lekkers, aangenaams) toevoegen, om gedrag dat je wilt aan te moedigen. Bijvoorbeeld je paard staat in de wei, en je roept hem. Hij komt naar je toe. Je beloont het naar je toe komen met een stukje wortel.
Wegnemende beloning = iets onaangenaams wegnemen, om gedrag dat je wilt aan te moedigen. Bijvoorbeeld je wilt je paard leren om zijn achterhand weg te draaien en je duwt daartoe met je vinger op zijn bil, zo hard als nodig is om je paard te doen wijken. Zodra hij wijkt, haal je je vinger weg.
Toevoegende straf = iets onaangenaams toevoegen, om gedrag dat je niet wilt te ontmoedigen. Bijvoorbeeld je wilt je paard leren om zijn achterhand weg te draaien en je duwt daartoe met je vinger op zijn bil. Als hij niet reageert, dan duw je harder.
Wegnemende straf = iets aangenaams wegnemen, om gedrag dat je niet wilt te ontmoedigen. Je loopt naar je paard toe met een lekkere wortel in je hand. Vlak voordat je bij je paard bent, legt je paard zijn oren in z’n nek en stapt op jou af met de bedoeling die wortel van jou af te pakken. Als reactie daar op en nog voordat je paard er bij kan, stop je die wortel in je jaszak en geeft hem (dus) geen wortel.
Ik heb bij wegnemende beloning en toevoegende straf bewust hetzelfde voorbeeld genomen. Omdat het verschil tussen die twee motivators maar heel subtiel is.
De verschillen tussen de andere motivators zijn (hopelijk) wél heel duidelijk :).
H schreef:
>Ik hoef mijn paard niet erg vaak te straffen. Vaak negeer ik het 'slechte' gedrag en
> beloon het goede gedrag. Als ik eens rijd met de neckrope en meneer luisterd niet
> naar de hulp geef ik een klein zacht tikje. En dat is geen straf maar meer een hulp
> van 'Hee, komop! Opletten.'[/quote]
Dat klinkt hartstikke goed :) ! Negeren is inderdaad een prima manier, als aanvulling op belonen van het gewenste gedrag, om aan een paard (of ander dier) iets te leren.
Vr. grt,
Karen